Sosyal Sorumluluk Projeleri Giriş Ekranı

Proje Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Cahit Arf Binası önünde Covid-19 Pandemisi döneminde keşfedilen “Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı’nda, 2024-2025 Akademik Yılı Bahar Döneminde, 4 aylık bir dönemde, GKD 1008 kodlu Topluma Hizmet Uygulamaları dersi kapsamında gerçekleştirilmiştir.
"Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı" Covid-19 Pandemisinden bu yana tüm çevresel risklerden korunarak başlangıçta (2020 Eylül) alanda bulunan 4 bitki fidesi türü, bugün itibariyle 26'ya ulaşmıştır. Bu olumlu çevre dönüşümünün daha çok kimse ile paylaşılması ve görünür kılınması için bu proje başlatılmıştır.

“Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı” içinde yer alan ağaç fidelerinin görünürlüğünü sağlamak ve alan içinde düzenlenen gözlem parkuru yoluyla biyoçeşitlilik farkındalığı geliştirmek

Buca Eğitim Fakültesi Yönetimi
Prof. Dr. Sibel YEŞİLDERE İMRE Buca Eğitim Fakültesi Dekanı,
Doç. Dr. Yağmur Soylu Buca Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı,
Dr. Öğr. Üyesi Zekiye ÖZGÜR; Buca Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı

Buca Eğitim Fakültesi Öğrencileri, Öğretim Elemanları, Buca Eğitim Fakültesine çevre okullardan gelen misafir öğrenciler

Proje Süresince Yapılanlar
Bu çalışmaya, Topluma Hizmet Uygulaması dersi kapsamında, DEU Buca Eğitim Fakültesi 4. Sınıf Özel Eğitim Bölümü öğretmen adayları katılmıştır.

Proje süreci Şubat –Mayıs 2025 arasında 4 aylık bir dönemde gerçekleşmiştir.

Öğrencilere ilk hafta koruma alanı ve alanda var olan odunsu bitkiler ve fidelerini tanıtılmıştır.

Daha sonra öğrenciler beş gruba ayrılmış, her gruba iki ayrı odunsu bitki türü verilmiş ve bu türlerle ilgili alanda gözlem yapmaları, türleri isimlendirmeleri ve araştırma yaparak bitkiler hakkında kısa bilgileri oluşturmaları istenmiştir.

Bir sonraki aşamada öğrenciler türlerin yoğunluğuna göre mini bayraklarla işaretleme yapmış; yoğun olarak bulunan türler üçgen bayraklar, daha az bulunanlar ise flama bayraklar hazırlayarak bölgeye dikmişlerdir. Böylece öğrenciler, alanın bitki çeşitliliğini görsel ve somut bir şekilde deneyimlemişlerdir.

Daha sonra öğrencilerin bitkiler hakkında hazırladığı kısa bilgiler, Canva uygulamasında bir web sayfasına aktarılmış ve QR kodlu afişler oluşturularak kampüs içerisindeki öğrencilerin bu web sayfasına erişimi sağlanmıştır.

Her hafta süreç boyunca, tohum yayılımını etkileyen faktörler üzerine gözlem ve tartışmalar yürütülmüş ve alanda hangi tohum yayılım türlerinin bulunduğu belirlenmiştir. Bu şekilde öğrenciler, bitkilerin nasıl yayıldığını ve biyotik ile abiyotik faktörlerin bu sürece nasıl yön verdiğini gözlemleyip anlamlandırma fırsatı bulmuşlardır.

Yangın riskini azaltmak ve gözlemleri kolaylaştırmak amacıyla, odunsu türlere zarar vermeden alanın otları temizlenmiş; devrilme riski taşıyan ağaçlar ise daire dilimi şeklinde fakülte personeli tarafından kesilerek alan içinde bitkilerin çiğnenmeden gözlemlenmesini ve korunmasını sağlayan güvenli ve sürdürülebilir bir parkur oluşturulmuştur.

Alana giriş ve çıkışları daha güvenli ve kontrollü hâle getirmek amacıyla, açık olan bir girişe, koruma alanında sayısı çok fazla olan defne fidelerinden bahçe duvarı yapılmıştır.

Öğrenciler proje süresince koruma alanındaki tüm fideleri saymış ve alanın zenginliğini belgelemişlerdir. Koruma alanı, 1500’ün üzerinde palmiye, 500’ün üzerinde defne, 400’ün üzerinde zeytin, 250’nin üzerinde çitlenbik, 50’nin üzerinde çam, 9 meşe, 2 ardıç başta olmak üzere toplam 26 bitki fidesine ev sahipliği yapmaktadır. Haliyle Dokuz Eylül Kampüsleri içinde eşsiz bir Biyoçeşitlilik alanı olarak dikkati çekmektedir.

Bu sayım, öğrencilerin tür çeşitliliğini gözlemleme ve ekosistem yapısını anlama fırsatını pekiştirmiştir. Bu uygulamalar, öğrencilerin sadece doğayı koruma bilinci kazanmalarını değil, aynı zamanda koruma alanını sürdürülebilir uygulamalarla yönetmeyi öğrenmelerini sağlamış ve ekosistem süreçlerini yerinde gözlemleyerek deneyimlemelerine olanak tanımıştır.

Yapılan tüm çalışmaların amacı, öğretmen adaylarının odunsu bitki türlerini tanımasını ve bu bitkilerin tohum yayılım mekanizmalarını anlamasını, doğaya olan farkındalıklarını artırmasını ve bu şekilde kampüs içerisinde biyoçeşitlilik farkındalığı sağlamaktır. Bu şekilde öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevre uygulamalarını teşvik edilmiş ve doğayı koruma bağlamında çevresel okuryazarlığın eylemsellik aşamasına geçilmiştir.

Sonuç olarak, öğretmen adaylarının biyoçeşitlilik koruma alanındaki deneyimleri, doğa ile etkileşimli öğrenme, doğaya karşı sorumluluk bilinci ve sürdürülebilirlik farkındalığını artıran değerli bir topluma hizmet deneyimi olmuştur.

1. Çalışma
24.06.2025 tarihinde Buca Eğitim Fakültesi Kampüsünde,
Buca Eğitim Fakültesi “Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı” Tanıtım Etkinliği yapılmış etkinlike ilgili haberler Buca Eğitim Fakültesi ve Proje Ekibi Sosyal medya hesaplarında paylaşmıştır.

Etkinlik Akış Planı aşağıdaki gibidir.

Dünden Bugüne Proje Alanı Tanıtımı (Prof. Dr. Kemal YÜRÜMEZOĞLU, Özel Yetenekliler Eğitimi Anabilim Dalı)

Pandemi döneminde “Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı” ‘ın keşif süreci ve bugüne kadar yapılanlar

“Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı” Topluma Hizmet Dersi kapsamında bu dönem yapılanlar
“Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı”’ında gelecek dönemler için öngörüler

PROJE DENEYİMLERİ
DEU EBE Çevre Eğitimi Yüksek Lisans Öğrencisi ve Sınıf Öğretmeni Fatma ERTÜRK
Özel Eğitim Öğrencisi (Bayan)
Özel Eğitim Öğrencisi (Bay)

BUCA EĞİTİM FAKÜLTESİ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÇALIŞMALARI VE GELECEK İÇİN ÖNGÖRÜLER
Prof. Dr. Sibel YEŞİLDERE İMRE; Buca Eğitim Fakültesi Dekanı,
Doç. Dr. Yağmur Soylu, Buca Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı
Dr. Öğr. Üyesi Zekiye ÖZGÜR; Buca Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı

2. Çalışma
Proje kapsamında yapılan tüm çalışmalar raporlaştırılarak Dokuz Eylül Üniversitesi Sürdürülebilirlik Ofisi ile Üniversite sürdürülebilirlik faaliyetleri olarak paylaşılmıştır.

"Buca Eğitim Fakültesi Sürdürülebilir Biyoçeşitlilik Koruma Alanı" üniversite kampüslerinde biyoçeşitlilik farkındalığı için eşsiz örnek bir alandır. Eğitim ortamlarında bu ve benzeri faaliyetler okul içi ve okul dışı öğrenme alanlarını bütünleyici bir önemdedir.