Deprem Bölgesindeki Bireylerin Dermatolojik Sağlık Durumlarının Taranması ve Yaz aylarında Sıklığı Artabilecek Olan Dermatolojik Hastalıklar ile Güneş Maruziyeti İlişkili Riskler Konusunda Bilgi Düzeylerinin Arttırılması
- Kozmetoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi
- Doç. Dr. Özlem Özbağçıvan
- Doç. Dr. Fatma Vural, Öğr. Gör. Uzm. Dr. Fatmagül Gülbaşaran
- 20/05/2023
- 21/05/2023
-
Bu çalışma öncelikli alan olarak deprem bölgesinde yürütülecektir. Ülkemizde 6 şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve 11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremin fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik yönden yıkıcı etkileri hala devam etmektedir. Etkilenen bölgelerde depremden sağ kurtulan ancak evleri yıkılan / hasar gören bireylerin barınma sorunları çadır ve konteyner kentler kurularak çözülmeye çalışılmaktadır. Bu kentlerde barınma, beslenme, eğitim gereksinimlerinin karşılanması sırasında gerek iklim koşulları gerekse bireylerin deprem travmasına, kayıplarına ve yeni yaşam koşullarına bağlı yaşadıkları stres sağlıklarını sürdürmelerine engel olabilmektedir. Bireylerin sağlıklarını korumak, koruyucu sağlık davranışlarını geliştirmek, sağlık problemlerini erken tanılamak ve hızlıca tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Bu bölgede hijyen koşullarının da sağlanmasında yaşanan güçlükler nedeniyle deri hastalıklarının görülme riski yüksektir. Bu bağlamda deprem bölgesinde konteyner kentlerde yaşamını sürdüren bireylerin deri hastalıklarının tanılanması, tedavi planlarının oluşturulması, ve yaz aylarında sıklığı artabilecek olan dermatolojik hastalıklar ile güneş maruziyeti ilişkili riskler konusunda bilgi düzeylerinin arttırılması, deri kanserlerinin erken tanılanması amacıyla tarama programlarının oluşturulmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda bu bölgede hizmet veren birinci basamak sağlık çalışanlarının deri hastalıklarının önlenmesi, tanısı, tedavisi, deri kanserlerinden korunma ve erken tanısı konularında bilgi ve becerilerinin arttırılmasının depremden etkilenen bireylerin sağlığının korunması ve sürdürülmesinde önemli katkılar sağlayacağı da düşünülmektedir.
-
Deprem bölgesindeki bireylerin Dermatolojik sağlık durumarının taranması ve olası riskler konusunda bilgilendirilmesi
-
Yoktur
-
Araştırmaya depremden etkilenen illerden biri olan Adıyaman ilinde Dokuz Eylül Üniversitesi tarafından oluşturulan konteyner kentte yaşayan bireyler ve bu konteyner kentte birinci basamak sağlık hizmeti veren sağlık çalışanları dahil edilecektir. Bu kentte yaşayan tüm bireylerin dermatolojik sağlık taramaları yapılacaktır.
-
1- Tarama programı kapsamında uzman iki dermatolog ve bir hemşire tarafından sağlık öyküleri alınacak, dermoskop ile deri muayenesi yapılacak, sağlık sorunları tanılanacaktır.
2- Tüm bireylerin bilgileri hazırlanan veri toplama formuna kayıt altına alınacaktır.
3- Elde edilen veriler doğrultusunda deri hastalıklarının mevcut oranları hesaplanarak, özellikler deri kanseri açısından prevalans ve insidans çalışmaları yapılacaktır.
4- Tanı konulan hastalıkların oranları hesaplanarak tanı konulmuş bireylerin özellikleri incelenecektir.
5- Özellikli hastalıkların tanılanmasında gerektiğinde deriden numuneler alınarak ileri düzeyde incelemeler yapılacaktır.
6- Bireylerin tedavileri planlanarak hemen tedaviye başlanacaktır.
7- Tarama programının yanı sıra bireylerde deri hastalıklar ve deri kanserleri konusunda farkındalık oluşturmak için deri hastalıkları ve kanserlerinden korunma ve bu hastalıkların önlenmesi konusunda eğitimler verilecektir.
8- Eğitim öncesi ve sonrası araştırmaya katılan bireylerin deri hastalıkları ve deri kanserlerinden korunma, erken tanı ve önlenmesine yönelik bilgi düzeyleri değerlendirilecektir.
9- Bununla birlikte çalışmanın sürdürüleceği konteyner kentte hizmet veren birinci basamak sağlık çalışanlarının da deri hastalıklarının önlenmesi ve tanılanması, deri kanserlerinden korunma ve erken tanı konularında bilgi ve becerilerinin arttırılması için eğitim yapılacak, eğitim öncesi ve sonrası bilgi düzeyleri değerlendirilecektir. - 10000
- Dokuz Eylül Üniversitesi
-
1- Proje öncesi dönemde, proje ekibi tarafından, deprem bölgesinde konteyner kentlerde yaşayan bireylerin sık karşılaştığı Dermatolojik sorunkar ile ilgili ayrıntılı literatür incelemeleri ve güncel bilgi düzeyi arttırımı yapılacaktır.
2- Proje gerçekleştirilirken karşılaşılabilecek olan ve özel tetkik gerektiren hastalıklar konusunda gerekli donanım için ihtiyaç duyulabilecek olan tıbbi tanı malzemeleri hazır edilecektir.
3- Elde edilen verilerin kayıt altına alınabilmesi için "Veri Kayıt Formları" hazırlanacaktır.
4- Bilgisayar ve projeksiyon kullanılarak hazırlanan sunumlar ekrana yansıtılarak eğitim yapılacak, eğitimlerin sonunda katılımcıların soruları cevaplanacak, eğitim oturumuna yönelik geri bildirimleri alınacaktır. 6- Yetişkin bireyler için hazırlanan eğitici broşürler eğitimden sonra katılımcılarla paylaşılacaktır.
7- Çocuklara yönelik planlanan eğitimlerde ise rol play, oyun vb. yöntemler kullanılması planlanmaktadır.
8- Eğitimden önce ve sonra yetişkin bireylerin bilgi ve tutumlarına yönelik değerlendirme formu ile veri toplanacaktır.
9- Yapılan eğitimlerin deri hastalıklarından korunma ve hastalıkların önlenmesi konusunda bilgi ve tutumu iyileştirmede etkili olacağı düşünülmektedir.
10- Elde edilen veriler, proje bitiminde literatür haline getirilerek Uluslararası veya Ulusal bilimsel saygınlığı yüksek dergilerde yayın olarak sunulacaktır. - 2
-
Bireylerin sağlık problemlerinin ortaya çıkmasında genetik yapı ve çevre sorumludur. Bu iki temel etken içerisinde insanın doğrudan müdahale edebileceği etken ise çevredir. İnsanın yaşadığı çevredeki canlı ve cansız her türlü çevresel etkenle olan etkileşimi organizmadaki sistemlerin ve organların hastalıklarında önemli rol oynamaktadır. Vücudumuzun en büyük organı ve çevreyle direk temas noktamız olan cilt çevresel etkenlerden birinci derecede etkilenir ve bunun bir sonucu olarak çevresel etkenler birçok cilt hastalığının etyolojisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle cilt hastalıklarına neden olan çevresel etkenler başta sağlık çalışanları olmak üzere tüm toplum tarafından iyi bilinmeli ve gerekli koruyucu tedbirler alınmalıdır. Burada öncelik cilt hastalıklarına neden olabilen çevresel etkenlerin saptanması ve önlenmesine yönelik çalışmaların yapılmasıdır. Korunma açısından etkenle temasın kesilmesi önemlidir. Bu nedenle sağlıklı bir çevrenin oluşturulması ya da korunması temel düşünce olmalıdır. Bu konuda da bireysel önlemlerin yanında asıl ön planda olması gereken toplumsal korunma anlayışı olacaktır. Toplumsal korunma açısından ise temel hedef sağlıklı çevreler oluşturulması olmalıdır. Sağlıklı bir çevre hem cilt hastalıkları hem de genel sağlık açısından sağlığın korunmasında önemli bir rol oynayacaktır.
Bu bağlamda hem çevresel koşulları olumsuz yönde değişen hem de psikososyal yönden olumsuz yönde etkilenen deprem bölgesindeki bireylerin deri hastalıkları ve deri kanserleri açısından oldukça riskli gruplar olduğu düşünülmektedir. Gerek deri hastalıklarından korunma, tanı koyma ve tedavinin yapılması, gerekse deri kanserlerinden korunma, erken tanı ve farkındalığın arttırılması konusunda çalışmalara gereksinim duyulmaktadır. Bu bölgede hizmet veren birinci basamak sağlık çalışanlarının da bu konularda bilgi, becerilerinin ve farkındalıklarının arttırılması yararlı olacaktır.