Forkliftle çalışmalarda sıfır kaza yaklaşımı

Yayınlanma Tarihi: 08-11-2024

  • deu-ssp-3858
  • İş Makineleri Operatörlüğü Programı
  • Prof.Dr. Kemal ÖZFIRAT
  • Mehmet AKGÖL
  • 01/10/2024
  • 01/03/2025
  • Türkiye’de gelişen sanayi ve teknolojiye bağlı olarak forkliftle çalışmalar giderek artmaktadır. Forklift işletmelerde
    paletli yüklerin nakillerinde sıklıkla kullanılan bir araçtır. Hızla ilerleyen dünyada zamanla yeni ürün ve iş kolları
    açılmakta, üretilen malzemelerin depolanması ve sonrasında işletme içinde bir yerden alınıp bir yere götürülmesi
    gerekmektedir. Bu ürünlerin taşınmasında ise insan gücü sınırlı kalmakta hem de teknolojik gelişmelerle yetersiz
    durumlar oluşturması sebebiyle tercih edilmemektedir.
    Bu noktada devreye giren iş makineleriyle, farklı çözümler oluşmakta, özellikle ağır sanayi, fabrikalar ve lojistik
    sektörü dâhil olmak üzere tüm sanayi kollarında taşıma işleri daha güvenli yapılmaktadır. Bu çalışmalarda en sık
    kullanılanlardan biri forkliftlerdir. Yükleri kaldırma ve taşımada, kullanım kolaylığı ve güvenliği, malzeme taşımada
    farklı ataşman seçenekleriyle çok yönlülüğü ve kolay kullanılma olanağı forkliftlerin kullanımını her geçen gün
    değerli hale getirmektedir.
    Forkliftlerin olum yönlerine rağmen zaman ve üretim kısıtının getirdiği hızlı çalışma isteği forkliftle çalışmada depo
    sahası yeri ve büyüklüğü ile üretim sahasında çalışılması zorluklarıyla karşı karşıya kalınmaktadır. Tüm çalışma
    koşulu zorluklarına rağmen yüksek tempodaki çalışma bu alanlarda çalışanların dikkatini azaltarak iş kazalarına
    yol açmaktadır.
    Çalışmanın amacı forkliftlerin genel yapısının araştırılıp kısımlarının iş güvenliğine yönelik olarak araştırılması,
    operatör kabininin iş güvenliğini artıracak düzeyde planlanması ve dört tarafını gösteren bir sistemle forklifti
    donatarak çalışmalarda ve manevralarda oluşabilecek kazaları önleyerek sıfır kaza yaklaşımını oluşturmaktır.
    Proje kapsamında forkliftle çalışmalarda sıfır kaza yaklaşım kartı hazırlanarak operatör ve iş güvenliği uzmanı
    sorumluluğunda sıfır kaza yaklaşım kartının doldurulup forkliftin “Çalışabilir” kartı yeşil kart veya “Çalışamaz”
    kartı kırmızı kart alıp almamasına göre kullanım durumuna karar verilecektir.

  • Çalışmanın amacı forkliftlerin genel yapısının araştırılıp kısımlarının iş güvenliğine yönelik olarak araştırılması,
    operatör kabininin iş güvenliğini artıracak düzeyde planlanması ve dört tarafını gösteren bir sistemle forklifti
    donatarak çalışmalarda ve manevralarda oluşabilecek kazaları önleyerek sıfır kaza yaklaşımını oluşturmaktır. Bu
    kapsamda çalışmada uygulanacak olan çalışmalar, amaçlar ve hedefler aşağıda sıralanmıştır.

    • Forklift ile yaya yolunun kesin çizgilerle ayrılması,
    • Forkliftin hız sınırının 10 km/s olarak uygulanması ve hızın aşıldığı durumda ikazlı hız sınırlama
    sisteminin olması,
    • Forkliftin geçeceği kritik noktalar, kavşaklarda hız tümsekleri uygulanması,
    • Oluşan kör noktalar ve dönüşler için çalışma alanında tümsek aynalar kullanılması,
    • Araçta 360o kamera sistemi ile aracın dört tarafının görülebilir şekilde operatör kabinindeki ekrana
    yansıtılması,
    • Forkliftte geniş açılı gösteren sol ve sağ ayna olması,
    • Kör noktalar için işaretçi ile çalışma,
    • Araçta ışıklı ikaz sisteminin bulunması,
    • Operatörün emniyet kemerini takmadığı durumda araçta sesli ikaz sisteminin devreye girmesi,
    • Forkliftin periyodik bakımının düzenli yapılması,
    • Operatöre araçla ve sürüş teknikleriyle ilgili belli dönemlerde eğitim verilmesi.

    Çalışmanın hedefleri olarak sıfır kaza yaklaşım kontrollerinin işletmede uygulanması gerekir. Forklift ile yaya yolu
    işletmede ayrılacaktır. Yaya yoluna forkliftin, forkliftinde yaya yoluna girmesi mümkün olmayacaktır. Hız sınır işaret
    levhaları ile birlikte forkliftin hızı 10 km/s olarak sınırlanacaktır. Forkliftin hız tümsekleri konarak hızlanmaları
    engellenecektir. Oluşabilecek kör noktalar çalışılarak aynalar ile görülebilir hale getirilecektir. Forkliftte araç içi
    kabindeki ekrandan görülebilecek şekilde aracın dört tarafını gösteren kameralar yerleştirilecektir. Kör noktalar
    için mutlaka işaretçi görevlendirilecek ve operatörle haberleşmesi sağlanacaktır. Aracın tavan kısmında reflektörlü
    yanan lamba ve ses ikaz sistemi olacaktır. Düzenli olarak 3 aylık periyotlarda bakımı yapılacaktır. Araç bakım
    kartına yapılanlar işlenecektir. Operatöre araçla ve sürüş teknikleriyle ilgili bilgi notu ve eğitimi verilerek kısa
    sınavlar uygulanıp 100 puan üzerinden en az 70 puan alması beklenecektir. Başarısız olması durumunda eğitim
    ve sınav tekrarlanacaktır.

    Yapılacak olan tüm çalışmalar ve maddelerin denetlenmesiyle ilgili basit bir kontrol çizelgesi yapılarak hangi
    çalışmaların yapıldığı kontrol edilecektir. Tüm çalışmalar yapıldıktan sonra böylece forkliftte sıfır kaza yaklaşımına
    ulaşılmış olacaktır. Yapılan kontrollerden sonra yukarıda sayılan çalışmalardan herhangi bir tanesi yapılmamış
    ise o forklift ve operatörü eksik yapılan çalışma tamamlanıncaya kadar çalışma dışı bırakılacaktır. Eksik bırakılan
    çalışma tamamlandıktan sonra çalışmanın tamamlandığı iş güvenliği uzmanına rapor edildikten sonra ancak
    tekrar çalışmasına kontrollerin hepsi tekrar yapıldıktan sonra izin verilecektir. Çalışmalarda her bir ay sonunda
    makine ile ilgili tüm çalışmalar kontrol edildikten sonra izleyen dönemler için çalışabilmesine yönelik sıfır kaza
    yaklaşım etiket sembolü verilerek tekrar izin verilecektir.

  • İZMİR DEMİR ÇELİK AŞ

  • İŞ MAKİNESİ OPERATÖRLERİ

  • 1 Forklift yapısının incelenmesi
    2 Sıfır kaza tablosunun oluşturulması
    3 Forkliftte sıfır kaza tablosunun
    uygulanması
    4 Sıfır kaza tablosunun getirdiği
    yenilikler
    5 Projenin Raporlanması

  • 6000
  • TUBİTAK
  • •Forklift ile yaya yolunun kesin çizgilerle ayrılması,
    • Forkliftin hız sınırının 10 km/s olarak uygulanması ve hızın aşıldığı durumda ikazlı hız sınırlama
    sisteminin olması,
    • Forkliftin geçeceği kritik noktalar, kavşaklarda hız tümsekleri uygulanması,
    • Oluşan kör noktalar ve dönüşler için çalışma alanında tümsek aynalar kullanılması,
    • Araçta 360o kamera sistemi ile aracın dört tarafının görülebilir şekilde operatör kabinindeki ekrana
    yansıtılması,
    • Forkliftte geniş açılı gösteren sol ve sağ ayna olması,
    • Kör noktalar için işaretçi ile çalışma,
    • Araçta ışıklı ikaz sisteminin bulunması,
    • Operatörün emniyet kemerini takmadığı durumda araçta sesli ikaz sisteminin devreye girmesi,
    • Forkliftin periyodik bakımının düzenli yapılması,
    • Operatöre araçla ve sürüş teknikleriyle ilgili belli dönemlerde eğitim verilmesi.

  • 180